{ "title": "Böğürtlen Yetiştiriciliği", "image": "https://www.bogurtlen.gen.tr/images/bogurtlen-yetistiricilig.jpg", "date": "19.01.2024 02:18:06", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Böğürtlen yetiştiriciliği, böğürtlen yabani olarak da yetişse, ıslahı yapılan tarım ürünleri arasında yer alır. Tarımı yapılan türlerinin verimi oldukça yüksek, ekonomik değeri daha iyidir. Böğürtlen taze tüketime uygun olduğu kadar, reçel yapımında, meyve suyu, marmelat, likör yapımında, pastacılık alanında kendine yer bulmuş bir meyvedir. C vitamini içeriğiyle de tercih edilir. Ticari anlamda böğürtlen yetiştiriciliği, özellikle orman içi köylere tavsiye edilir. Çünkü bu bölgelerdeki iklim ve toprak şartları böğürtlen tarımına uygundur. Araziler daha küçük olduğundan, buralarda makineli tarım fazla yapılamaz. Meyilli araziler yüzünden de böğürtlende toprak kaymasına iyi gelir. Oldukça karlı olan böğürtlen yetiştiriciliği hem ormanın tahrip edilmesini önler hem de aile tarımına uygun olduğundan iş alanı sağlar. Böğürtlen yetiştiriciliği için en uygun alanlar 800-1500 mt yükseklikte olan yerlerdir.

Böğürtlen yetiştiriciliği istekleri

Toprak ve iklim istekleri: Yaz aylarının serin olduğu, hasat döneminde yağmur almayan bölgeler böğürtlen tarımına uygundur. Sıcak bölgelerde bitkide gelişim az olur, meyveler küçük ve çekirdekli kalır. Hasattan önce sıcaklık fazla olursa, böğürtlen henüz olgunlaşmadan yumuşar. Yıllık yağış oranı 750-800 mm olan yerler böğürtlen yetiştiriciliğine uygundur. Her ne kadar toprak seçiciliği olmayan bir bitki olsa da uygun topraklarda daha iyi verim alınır. Organik maddelerin zengin olduğu, dirençli, su tutma kapasitesi iyi olan topraklar böğürtlen tarımına daha uygundur. PH değeri 6-7 olan yani hafif asitli topraklar seçilmelidir. Derinlik 120-180 cm'ye kadar olmalı, çünkü böğürtlenin kökleri derinlere inemez ve nemden faydalanamaz. Kuzey yamaçlar ekime daha uygun olur. Güneyde baharda don daha fazla olur. Böğürtlen ekiminde sıcaklık -25 dereceye kadar uygun olur. Bunun altındaki sıcaklıklara bitki dayanamaz.

Toprak hazırlığı ve dikim: Toprağa önce potaslı gübre fosforlu gübre ve bir kısım azotlu gübre verilerek, toprak derin sürülür. Bitkiye ilkbaharda çapayla ve çiçeklenmeden sonra yeniden azotlu gübre verilmelidir. Organik maddeden zengin toprak için, dekar başına 3-4 ton kadar çiftlik gübresi kullanılmalıdır. Böğürtlen dikimi için sonbahardan başlayarak ilkbahara kadar olan dönem uygundur. Kışı sert geçmeyen yerlerde ekim sonbaharda yapılmalıdır. Dikim sonrası sıcaklar başlarsa, bitkinin daha fazla sulanması gerekir. En uygun olacak dikim aralığı ise 180-250 cm'ye kadar olandır. Sıra üzerleri de 100 cm'ye kadar olur. Fidanlar fazla kurumadan ekim yapılmalıdır. Mutlaka gecikme olursa, fidanların nemli kalması sağlanmalıdır. Açılan çukurlara yerleştirilen fidanlar, 15-20 cm derinliğe dikilmelidir.

Bakım: Böğürtlen yetiştiriciliğinde yabani ot mücadelesi oldukça önemlidir. Hasata kadar bu mücadeleye devam edilmelidir. Toprağa çiftlik gübresi verilmeli ve desteklenmelidir. Fazla azotlu gübre verilmemelidir. Çünkü meyvelerin yumuşamasına neden olur. En doğrusu gübreleme toprak tahlili yapılmasıdır. Sulamada böğürtlen tarımında oldukça önemlidir. Karık ya da yağmurlama sistemleri kullanılmalı, hasat zamanında yağmurlama yapılmamalıdır. Bitkinin budaması dikimden sonra çubuklar 30 cm'ye kadar olacak şekilde yapılır. Daha sonraki budama ilkbaharda güçlü yetişen çubuklar dışındakiler kesilerek yapılmalıdır. Böğürtlen bitkisinin taç kısmı 2 yıllık olsa da kökleri çok yıllıktır. İlk yılda olgunlaşan çubuklar, ertesi yıl meyve verir ve kurur. Hasadın ardından bu çubukların toprağa yakın yerlerinden budanması gerekir. Buna kış budaması adı verilir. Yaz budamasında ise fazlalık dallar temizlenmelidir. Bu dönemde tepe kısımlarının alınmaması gerekir. Sadece zayıf dallar alınır. Gençleştirme budamasında, köklerdeki yaşlanmaya bağlı olarak verimin düşmemesi için 5-6 yılda bir yaşlı kökler kesilir. Ardından çiftlik gübresi verilerek bitki desteklenir. Bu sayede aynı arazide 13-15 yıl böğürtlen yetiştiriciliği yapılabilir.

Hasat: Meyveler dallarından kolay ayrıldığı zaman, böğürtlen hasadı sabahın erken saatlerinde yapılmalıdır. Hafta içinde 2-3 defa meyveler toplanır. Hava sıcak olduğunda meyve hasadı daha sık yapılabilir. Genellikle dekar başına 600-800 kg verim alınabilir. Bazı bölgelerde 1000-2500 kg verim alınması mümkündür.
" } ] }